NGUDO 3 - MUHUMBULO WA MUDZIMU NA TSHIPIKWA TSHAWE
Lufuno lwa Mudzimu ro amba ngalwo kha ngudo yo fhiraho. Lufuno lwe a sumbedza musi a tshi nekedza Murwa wawe. Ndi lwone lufuno lune Mudzimu a funa ri tshi sumbedza lwone na rine.
Ndi u lulama na u luga ha Mudzimu zwe zwa dovha zwa ita uri Yesu a vuwe vhafuni. Ngauri Yesu ha ngo tshinya, zwo vha zwi so ngo tea uri a dzule vhudzula-vhafu. Mudzimu o mu vusa vhafuni. (Mishumo 2:24)
Ngauralo, a zwo ngo tea uri Lifhasi lidzule li na vhukhakhi na zwivhi zwine ra vhona zwino. Zwi tea u fheliswa ngauri Mudzimu ndi Mudzimu wa u luga. Kha Mirero 11:1 ri vhala uri: “Muelo wa u fhura u nengisa Yehova, u takalela kuelele kwo edanaho.”
Kha vha sedze ndimana dzi tevhelaho:
Mudzimu ndi muhatuli a sa taluli. “U dzula duvha lothe o sinyutshela vhavhi.” (Dzipsalme 7:11)
“U doda e kha Mulilo u dugaho a tshi da u lifhedza vha sa divhi Mudzimu, na vha sa thetshelesi tshi ambwaho nga mafhungo-madifha a Murena washu. Vhenevho ndi vhone vha ne vha do wana mulandu wa u lovha tshothe.” (2 Vhathesalonika 1:7-8)
U luga ha Mudzimu a zwi ambi uri vhadzia zwivhi vha do litshwa vho ralo. U khou vha nea tshifhinga tsha u rembuluwa. Ndi muhumbulo (pulane) wa Mudzimu uri lifhasi li vhuswe nga u luga nga Murena Yesu Kristo. Musi Yesu a tshi do vha Khosi, zwothe zwo vhifhaho na u tambula zwi do fhela. Tshifhinga tshenetsho tshi pfi Muvhuso wa Mudzimu. “O vhea duvha line a do hatula ngalo shango a sa taluli.” (Mishumo 17:31)
Yesu o funza vhafunziwa vhawe u rabelela Muvhuso uri u de uri zwine Mudzimu a funa, zwi itwe fhano fhasi vhunga zwi tshi itwa ngei tadulu nga vharunwa vhawe.(Mateo 6:10)
Hezwi zwi amba uri muvhuso wa Mudzimu u do vha fhano shangoni.
Zwo ambiwaho Nga Vhaporofita zwi daho.
Bivhilini ri wana zwithu zwinzhi nga maanda zwo ambiwaho nga vhaporofita uri zwi do bvelela. Vhunzhi hazwo zwo no bvelela. vhunzhi hazwo zwi khou bvelela namusi, vhunzhi hazwo zwi do bvelela. Zwothe zwe vhaporofita vha amba, zwo no bvelela, kana zwi kho u bvelela. Hezwi zwi sumbedza uri zwothe zwi re Bivhilini, ndi mafhungo-ngoho a Mudzimu. Vhathu vho nwalaho Bivhili, vho tutuwedzwa nga Muya Mukhethwa wa Mudzimu. (2 Petro 1:19-20; 2 Timoteo 3:15-16)
“A huna vhuporofita ho simuwaho nga u funa ha muthu, vhathu vhakhethwa vha Mudzimu vho ita u amba vho hwaliwa nga Muya Mukhethwa wa Mudzimu zwi tshi bva ha Mudzimu.” (2 Petro 1:21)
Mafhungo e ra vhala afha ntha a sumbedza uri namusi vhathu vho hanganea vha sa divhi uri matshelo hu do bvelela mini. Huno Petro uri vhathu vhakhethwa vho vha vha sa so kou amba. Vho vha vha tshi amba mafhungo makhethwa fhedzi. Huno namusi munwe na munwe u amba zwine a funa zwone.
Huno vhatendi vha vhukuma vha a divha zwauri shango li do vha na mulalo Musi Yesu a tshi vhuya. Vhafunzi vha u zwifha (ho dala vhone namusi) vha funza uri shango li do fhela. Huno Mudzimu ha ngo zwi amba zwauri shango li do fhela. Musi a tshi amba uri lifhasi na litadulu zwi do fhela o vha a tshi amba nzulele kana ku tshilele kwa zwino.
Kha vha vhale Yesaya 24:1, 3, 4,11,18,19
“Mune washu u do phusukanya shango la sala li sina muthu. U do vilinganya a balanganya vha dzulaho khalo. Lifhasi li do phusukanywa ha sala matumba. Lifhasi na lutombo (litadulu) zwi a lovha. Mikotoni vha tavha mikosi nga u shaya waini, dakalo lo tuwa tshothe. Mvula i do tou shuluwa i tshi bva makoleni. Lifhasi li do tshina mutshanzhala, li do pepeleka u nga tshidakwa. Shango li dowa la kundwa u vuwa.”
Huno nga murahu ha zwothe hezwi kha vha vhone uri u fhedza nga u amba uri: “Ngauri Mune washu Mulanga-zwothe u do vha khosi. U do vhusa Yerusalema e thavhani ya Tsioni.” (Yesaya 24:23) Yerusalema heyi ndi yone ye ya ambiwa kha Nzumbululo 21:10-14 “A ntsumbedza Yerusalema mudi Mukhethwa u tshi bva tadulu ha Mudzimu”
“Vhonani ndi do sika litadulu liswa na lifhasi liswa, zwa kale zwo hangwiwa, na mbiluni zwi dobva.” (Yesaya 65:17)
Ri tea u di vhudzisa uri arali lifhasi na litadulu zwa fheliswa, vhathu vha do sala vha tshi dzula ngafhi? Huno zwi khagala uri Mudzimu u amba nzulele musi a tshi amba nga lifhasi na litadulu. Kanzhi lifhasi li imela vhathu zwavho ngeno lithadulu li tshi imela mahosi kana vhavhusi.
Na kha Vhutshilo ha duvha na duvha ri amba nga vha ntha na vha fhasi musi ri tshi amba nga vha ri langaho na rine vhathu fhedzi. Hunwe ri amba uri muthu owa ri tshi amba uri ha tshena vhuimo. Hunwe ra amba uri muthu o takulelwa ntha musi ri tshi amba uri o newa vhuimo tshitshavhani. A zwi ambi uri o no vha ntha hashu vhunga muthu o gonya muri, huno ri amba vhuimo kana nzulele.
“Wa-Tadulu u vhusa Vhuhosi ha vhathu, U vhu nea a ne a funa.” Daniel 4:32
Maipfi haya o vha o livhiswa kha Khosi ya Babele, Nebukadenetsara. O vha e na Maanda mahulwane nga misi yeneyo. Minwahani yeneyi mudi wawe wa Babele wo bwelulwa ha wanala uri wo vha u mudi mu hulwane nga maanda na hone na ene o vha e na maanda sa zwe Bivhili ya amba. Matombo na zwidina zwa mudi wonoyo zwo vha zwi na dzina lawe. Hoyo munna Nebukadenetsara ndi yone khosi ya u thoma u vhusa Lifhasi lothe. (Ho vha hu sina mashango manzhi kale). Huno o vhudzwa uri wa-Tadulu u vhusa vhuhosi ha vhathu.
BONO LI MANGADZAHO.
Vhunwe vhusiku musi Nebukadanetsara o lala o do di-vhudzisa uri, ndi nnyi a ne a do vhusa kha Muvhuso wawe musi ene a si tsheho. Mbudziso dzo raloho a dzi fhindulwi kanzhi ngauri a huna a ne a divha uri matshelo hu do itea mini. Huno Khosi i yo yo newa phindulo na zwenezwo. Kha vha vhale ndima 2 ya Daniel. O newa phindulo nga tshifanyiso tshe tsha mu tshenusa.
O vhona tshifanyiso tsha munna we a vha o vhumbwa nga tsimbi dzo fhambanaho. Thoho yo vha i ya musuku, khana na zwanda zwi tsimbi tseta, thumbu na khundu zwi tsimbi tswuku, milenzhe i tsimbi, nayo dzo vha dzi tsimbi dzo vangwaho na vumba. Ho do kunguluwa tombo li songo farwa nga tshanda tsha muthu la rwa dzila nayo dza tsimbi yo vanganaho na vumba tshifanyiso tsha wela fhasi, zwothe musuku na tsimbi dzinwe zwa kuyekana zwanga mungu zwa hwaliwa nga muya. Tombo lila le la rwa tshifanyiso la hula langa thavha khulu la dadza lifhasi. (Daniele 2:35)
Mbudziso ndi ya uri, ndi ngani YEHOVA o di dina nga u fhindula munna we a vha a sa tendi kha Mudzimu? Na hone ndi ngani phindulo ya hone yo vha nga zwifanyiso, zwe Khosi ya vuwa yo hangwa na hone yo tshenuwa?
Phindulo ndi ya uri Mudzimu o vha a sa kho itela Nebukadanetsara, o vha a tshi shumisa khosi iyo u sumbedza uri ndi ene a divhaho zwothe. Na hone ndi nga uri Khosi iyo yo vha i tshi vhusa na vhana vha Mudzimu (Vha-Israele).
Arali vha sedza vha do vhona uri Mudzimu o vha a tshi toda u sumbedza vhuhulwane ha Daniele Mulanda wawe. Daniele o vha a Mu-Yuda na hone ndi ene e-ethe we a vha e na vhutali ha u divha zwo dzumbamaho. Mudzimu o vha a tshi toda u sumbedza uri Mudzimu a dzumbululaho zwiphiri ndi Mudzimu wa Israele. Ndila ya zwifanyiso ndi ndila ya Mudzimu ya u sumbedza zwidaho na hone nga u pfufhifhadza. Tshifanyiso tsha Nebukadanetsara tsho sumbedza zwithu zwidaho, zwinwe (vhunzhi hazwo) zwo no itea, huno a zwi athu u fhelela.
ZWINE BONO LA AMBA ZWONE
Kha bono ili Khosi yo vhona tshe tsha vha tshi tshinga Mudzimu. Tsho vha tshifanyiso tsha munna tsho vhumbwaho nga musuku na tsimbi na mavu. Thoho ya Musuku, khana na zwanda zwi tsimbi tsetha, thumbu na khundu zwi tsimbi tswuku, milenzhe i tsimbi, nayo dzo vha dzi tsimbi dzo vangwaho na vumba.
Tshifanyiso itsho tsho ima ha vhuya ha vhonala tombo li tshi bva thavhani li songo kunguluswa nga tshanda la pwasha tshifanyiso tshila, la fhedza lo tshi sukekanya tsha vha buse, huno tombo helo la hula la vha thavha la dadza shango lothe.(Daniele 2:35)
Izwi zwi amba mini? Zwi khagala ngauri Daniel o talutshedza tshifanyiso itsho. Daniele o ri: “Thoho ya musuku ndi iwe” (Daniele 2:38) U bva kha Muvhuso wa Musuku ho dzhena munwe wa tsimbi tsetha, ha dzhena wa vhuraru wa Tsimbi tswuku, ha kona u tevhela wa vhuna wa maanda a no nga tsimbi (Iron). Huno nga murahu ha muvhuso uyo ho vha hu sa tsha do vha na munwe muvhuso wa maanda wa muthu. Daniele o ya phanda a vhudza khosi uri: “Zwino wo vhona nayo na zwikunwana zwi vumba le la vangana na Tsimbi, ndi uri u dovha muvhuso we wa tou vangwa. Nga thungo u do vha na u khwatha ha tsimbi. Zwi sumbedza uri naho dzitshakha dza nga tou dzekisana, a dzi vhi lushaka luthihi vhunga tsimbi i sa vangani na vumba.”
(United Nations, African Union, G8, G20, Opec, NAM na manwe madzangano a kho u lingedza u tangana, huno a vha koni u pfana.)
Tshifanyiso hetshi tsho vha tshi tshi sumbedza Mivhuso ya vhathu. “Thoho ya Musuku, ndi iwe.” (Nebukadanetsara) (Daniel 2:38) Ho vha hu tshi do tevhela munwe muvhuso wa Tsimbi Tsetha na wa vhuraru na wa vhuna. Wa vhuna wo vha u tshi do vha wa maanda angaho tsimbi (iron). Nga murahu ha Muvhuso wa vhuna, ho vha hu tshi do tevhela mivhuso i si naho maanda. Arali vha sedza namusi, vha do vhona uri mivhuso i re hone zwino yo fhambana nga maanda. Minwe ndi ya maanda mahulu (USA, RUSSIA) Minwe a ina maanda.
Mivhuso i re hone zwino, yo fanyiswa nga nayo na zwikunwe zwa vumba. (Daniele 2:41-43)
Arali vha vhala divha-zwa-kale yo nwalwaho zwavhudi, vha do wana uri mivhuso yo ambiwaho nga Muporofita Daniele, ndi yone yo vhaho hone nga murahu ha Muvhuso wa Babele. Kha divha-zwa-kale ho vha na mivhuso mina ya maanda. Babylon, Persia, Greek, Roman. Hezwi zwi sumbedza uri Bivhili yo amba ngoho. Vhanwe vha ri bugu ya Daniele yo nwalwa nga murahu ha mafhungo haya, huno huna bugu dzo nwalwaho kale dzine dza sumbedza uri Daniele o vha o amba ngoho. Na hone zwe Daniele a amba, zwi kha di bvelela na namusi.
PUT THE IMAGE HERE.
a) Head of gold- -
Thoho ya Musuku (Muvhuso wa Babele)
b) Breast and Arms of Silver-
Khana na zwanda zwa tsimbi tsetha
(Muvhuso wa Peresia)
c) Belly and thighs of Brass-
Thumbu na khundu zwa tsimbu tswuku
(Muvhuso wa Magerika
d) Legs of Iron- Milenzhe ya tsimbi
(Muvhuso wa Maroma)
e) Feet of Iron and Clay-
Nayo dza tsimbi yo vanganaho
na vumba- (Mivhuso i re hone zwino)
f) Stone------Thombo
DIVHA ZWA-KALE YA LIFHASI
Hovha na mivhuso mina ya maanda. Kha vha vhale divha-zwa kale vha do wana uri i tendelana na Daniele. Muvhuso wa Babele wo dzhavhulwa nga wa Medo-Persia. U bva afho ha dzhena, wa Magerika, ha tevhela wa Ma-Roma. Ma-Roma vho vhusa tshifhinga tshilapfu nga maanda, vha tshi vhusa lifhasi lothe. Muvhuso wa Ma-Roma wo vha wo khwatha sa tsimbi.
Nga murahu ha Muvhuso wa Ma-Roma a ho ngo tshavha na munwe Muvhuso wa maanda. Naho vha vhala divha zwa-kale vha do wana uri mivhuso yo vhonwaho nga Daniele ndi yone fhedzi yo vha i na maanda a u vhusa mashango manzhi. Minwahani ya vho 1900’s mashango manwe o toda u vhusa lifhasi, huno zwa bala. (Britain, Holand, France, Germany, Russia, Portugal Spain na manwe.)
Vho balelwa ngauri Mudzimu o vha a so ngo zwi takalela, na hone Daniele o vha o amba uri a zwi nga konadzei. Nga murahu Muvhuso wa Ma-Roma wo do khethekanywa wa bva zwipida zwivhili. (Milenzhe ya tsimbi). Nga murahu ha dovha ha vha na mivhuso minzhi i sa faniho. Minwe ya maanda, minwe i sinaho maanda. (Nayo dza tshimbi na vumba) Kha lifhasi le la vha li tshi vhusiwa nga Ma-Roma, ho do bva mivhuso ya mashango manzhi a di-langaho. Zwo tou ralo u swika zwino. A hu ngo tshavha na munwe Muvhuso we wa vhusa lifhasi lothe na shango la Israele. Mahosi manzhi o lingedza a balelwa:
Philip 11 wa Spain, Napoleon 1, Kaiser Wilhelm 11, Hitler na vhanwe. Namusi ri vhona Mashango a Uropa na Afrika a tshi toda u di-vhumba uri a vhe tshithu tshithihi. Huno vha khou balelwa. Na hone mashango enea ha angaredzi la Israele. Israele a liho khala Uropa, a liho khala Afrika, a liho khala Asia. Mashango enea a nga si vhumbi tshithu tshithihi ngauri vumba a li vangani na tsimbi.
Ndi nnyi we a vha a tshi nga zwi vhona zwauri vhathu vha nga si tsha kona u tangana vha vhusiwa nga shango kana muthu muthihi? Daniele o vha o zwi vhona ngauri Mudzimu o vha o mu sumbedza. Daniele o zwi vhona uri hu do vha na mivhuso mina fhedzi a hu ngavhi na wa vhutanu. Nga ene mune muthu ha divhi na zwine zwa do itea matshelo. Ndi Mudzimu fhedzi a divhaho.
“Ndi Mudzimu muhulu we a divhisa Thovhele zwa misi i ne ya do da. Muloro u amba zwone, na thalutshedzo yawo ndi mafhungo-ngoho” (Daniel 2:45)
Vhunzhi ha vhathu vho vhalaho bugu ya Daniele nga mafhungo haya, vha a tenda uri ndi mafhungo-ngoho ngauri a huna muthu we a vha a tshi nga bvumba mafhungo haya nga ene mune. Na vhone ndi tenda uri vha do tenda musi vho no vhala uri ndi mafhungo-ngoho.
ZWINE ZWA KHA DI DO ITEA KHA MULORO UYU.
Zwino ngauri vhunzhi ha zwo ambiwaho nga Daniele zwo no bvelela, ri fulufhela na u tenda uri zwothe zwe a amba zwi do bvelela.
Ngauralo, arali tshifanyiso tsho vha tsho imela mivhuso ya vhathu, zwi khagala uri tombo lo imela Muvhuso wa Mudzimu, une wa do vha fhano lifhasini lothe. Hoyu Muvhuso u do pwashekanya mivhuso yothe ya vhathu i re hone zwino. Daniele o talutshedza nga ndila heyi:
“Hone misi ya eneo mahosi, ndi hone Mudzimu wa tadulu a tshi do vusa muvhuso une wa sa do tshinyala lini na lini.”(Daniele 2:44)
Ri a zwi divha zwauri Mudzimu ha nga hangwi shango na vhana vhawe. Ndi wone muhumbulo muhulwane we a sikela wone lifhasi- uri vhathu vha dzule khalo nga mulalo. Bivhili yo dala nga zwenezwo. Uri vhathu vha tshile nga hu sa fheli. Tombo le la vha li so ngo phiguluswa nga zwanda zwa vhathu, zwi khagala uri ndi tshifanyiso tsha tombo la thikho. Yesu u do vhusa lifhasi lothe e kha Khulunoni ya Davida. (Luka 1:31-33; 2 Samuele 7:12-16) Na ene Yesu o amba uri: “Tombo li-nyadzwa-nga-vhafhati lo vha thikho ya mutsheto; hezwo zwo itwa nga Murena. A welaho kha lila tombo u do pwashekana, ane la mu wela li do mu suka.” (Mateo 21:42-44)
Nyimele ya lifhasi i sumbedza uri tombo heli li tsini na u wela vhathu. Mbudziso ndi ya uri: Naa vhone vha do vha na mukovhe Muvhusoni wa Mudzimu? Ndi Yesu fhedzi a ne a vha na maanda a u tshidza. A si vhafunzi kana kereke.
Pfunzo i ne ra iwana kha Daniele 2 yo bveledzwa phanda kha Daniele 7. Hafha tshifanyiso tsho shandukiswa, huno a tandavhudza tshifanyiso tshila tsha Muvhuso.
Daniele 7:24 “Ndi hone vhuhosi ha muvhuso na maanda a u vhusa mivhuso yothe i re nga dasi ha litadulu zwi tshi do kona u fhiwa lushaka lwa vhakhethwa vha Wa-Tadulu, ane muvhuso wawe wa do vha wa lini na lini a ne Mivhuso yothe ya do luvha ene ya vha vhalanda vhawe.”
MUVHUSO WA MUDZIMU
Vha songo humbula uri mafhungo a muvhuso wa Mudzimu a wanala kha bugu ya Daniele fhedzi kha Testamente ya Kale. Arali vha vhala bugu ya Muporofita Yesaya, vha do wana uri mafhungo a Muvhuso wa Mudzimu (u ne wa dovha fhano shangoni) hafha o nwalwa nga ndila i ne ya pfesesea zwavhudi nga maanda. Ndi zwine vhunzhi ha vhathu vhari Yesaya ndi muporofita wa mafhungo a Muvhuso wa Mudzimu. Kha vha vhale mafhungo a tevhelaho:
“Vhufheloni ha maduvha, thavha ya nndu ya Yehova i do vha yo dzudzwa tadulu ha dzithavha, yo vhewa hune ya fhira mivhundu yothe. Mirafho minzhi i do ya hone i tshiri: Ndarieni ri yo gonya ri ye nduni ya Mudzimu wa Yakobo, a ri funze ndila dzawe, uri ri tshimbile kha gondo lawe. Ngauri Tsioni ndi hone hune ha do bva mulayo, fhungo la Yehova li do bva Yerusalema. U do vhusa tshakha nnzhi, a hatulela mirafho minzhi. Vha do dzhiya mafumo (zwihali-zwigidi na dzi bomo tshifu) vha fula mafumo ngao. A hu tsha do vha na lushaka lune lwa do bvela lunwe lushaka pfumo, a vha tsha do guda u lwa.” (Yesaya 2:2-4)
“Ngoyu, Mune wa vhothe Yehova, u da (Uda fhano fhasi) e wa maanda, tshanda tshawe tshi mukonisa u vhusa, malamba awe u da nao; ndifhedzo yawe yo mu ranga phanda.” (Yesaya 40:10)
“Vhonani ndi sika lifhasi liswa na litadulu liswa zwa kale zwi do hangiwa. Ndi do pembelela Yerusalema, vhathu vhanga nda vha takalela. A hu tsha do pfala u tswimila na zwililo. A ne a do fa e na dana la minwaha u do pfi ofa a tshe mutuku. A sa swiki dana la minwaha u do pfi o teketelwa. Vha do lima masimu a ndirivhe vhala mitshelo yayo. A vha tsha do lima kana u fhata nndu ha la vhanwe kana ha dzula munwe. Vha do di phina nga Mishumo ya zwanda zwavho. A vha tsha do beba vhana vhane vha welwa nga khombo. Phele na ngwana dzi do fula dzothe. (Yersaya 65:17-25)
“Mune washu Mulangazwothe uri; hu kha di do da tshakha nnzhi na vhadzulapo vha midi minzhi. Vhadzulapo vha munwe mudi vha do ya kha munwe vhari; Ndariyeni ri yo luvha Yehova, nne a thi sali. Tshakha nnzhi na tshakha dza maanda dzi do da Yerusalema dza vhudzisa Yehoha dza mu luvha. Misi yeneyo vhathu vha fumi vha no bva kha vhathu vha nyambo dzothe na tshakha dzothe vha do nambatela Muyuda muthihi vha mu fara nga lupendelo lwa khanzu yawe vha ri; Ri a tuwa-vho na inwi, ro pfa upfi Mudzimu u na inwi.” (Sakaria 8:20-23)
“Mune washu u do vha ene Khosi ya lifhasi lothe. Mune washu u do vha ene Mudzimu eethe.” (Sakaria 14:9)
Mudzimu u toda vhathu vha ne vha ditukufhadza, vhane vha toda u guda. Ha todi vhathu vhane vha zwifhela vhathu sa zwine vhafunzi vha amba vha tshiri hu iwa tadulu. Ndi u zwifha hezwo a zwo ngo nwaliwa Bivhilini. (Yesaya 66:2)
THALUTSHEDZO YA DANIELE
Thalutshedzo ya Daniele a si thalutshedzo ya munwali wa bugu heyi. Kha vha vhale: “Vhunga wo vhona tombo li tshi tsa thavhani li songo phiguluswa nga muthu la pwashekanya tsimbi na tsimbi-tswuku, na vumba na musuku. Ndi Mudzimu muhulu we a divhisa thovhele zwa misi ine ya do da. Muloro u amba zwone, na thalutshedzo yawo ndi mafhungo ngoho. (Daniele 2:45)
MUVHUSO WA MUDZIMU
Vhunga muvhuso wa Medo-Persia wo tevhela wa Babele (Nebukadanetsara), ha tevhela wa Magerika, ha kona u tevhela wa Maroma, na hone hu sa tsha vha na munwe muvhuso wa maanda, zwi khagala uri tshipida tsha u fhedzisela tsha muloro na tshone tshi do khunyelela. “Hone misi ya eneo mahosi, ndi hone Mudzimu wa tadulu a tshi do vusa muvhuso une wa sa do tshinyala lini na lini, u ne vhuhosi hawo ha sa tsha wetshela kha lunwe lushaka. Wonoyo u do pwashekanya mivhuso yothe wa i lozwa, wa ima lini na lini.” (Daniele 2:44)
Ku tombo kutuku ko pwashekanya tshifanyiso (mivhuso ya vhathu). Ku tombo kwonoko ko do hula kwa dadza lifhasi lothe. (Muvhuso wa Mudzimu)
Daniele o fhedza ngauri “Muloro u amba zwone, na thalutshedzo yawo ndi mafhungo ngoho.” (Daniele 2:45)
Heyi ndi bugu nthihi kha nnzhi dzine dza amba nga mafhungo a Muvhuso ane othe a do khunyelela musi Mudzimu a tshi vhusa fhano fhasi. (Sakaria 14:9)
PFUNZO I RE KHA TESTAMENTE YA KALE NA NTSWA
Kha vha vhale ndima mbili hedzi vha do wana uri Muvhuso wa Mudzimu u do disa mini. Mishumo 17:31 na Numeri 14:21
Musi Muvhuso wa Mudzimu u tshi do vha hone fhano fhasi, “Ha nga hatuleli mafhungo o ranga a vhona tshifhatuwo kana u pfa. U do hatulela vhatoma nga zwivhuya, vhathuphei vha fhano shangoni u do fhedza mafhungo a vho nga u lulamisa. U do di-tama khundu nga zwivhuya, mugwarelo wawe ndi u fulufhedzea.” (Yesaya 11:3-5)
Maipfi e ra vhala kha bugu ya Numeri 14:21 a do khunyelela vhunga zwila vharunwa vha tshi imba musi Yesu a tshi bebwa. Musi Yesu a tshi vhusa lifhasi lothe, “Shangoni hu do vha na mulalo vhathu vha takala.” (Luka 2:14)
Bugu ya u fhedzisela ya Bivhili i talutshedza zwine nyimele ya do vha zwone musi Muvhuso wa Mudzimu u tshi do vha hone fhano fhasi.
“Nda pfa ipfi lihulu li tshi bva kha khulunoni li tshi ri: A siyo thumba ya Mudzimu vhukati ha vhathu. Ene u do fhata mushasha vhukati havho, vhone vha vha vhathu vhawe, huno ene a vha Mudzimu wavho. U do fhuluta mitodzi yothe matoni avho, lufu a lu tsha do vha hone na vhutungu na zwililo na tshengelo a zwi tsha do vha hone, ngauri zwa kale zwo fhela.” (Nzumbululo 21:3-4)
MUVHUSO WA VHUKUMA
Petro o vha e muambeli wa vhafunziwa musi a tshi vhudzisa Yesu uri: “Khezwi, rine ro tutshela zwothe ra u tevhela, tshine ra do tshi wana ndi mini?” (Mateo 19:27) Yesu o fhindula nga u talutshedza uri Muvhuso u ne a do vhusa khawo ndi muvhuso wa vhukuma u ne vhafunziwa vhawe vha do vha na mukovhe.
“Ngoho ndi ani vhudza uri: inwi no ntevhelaho, musi wa u bebwa hafhu, (Muvhuso wa Mudzimu) musi Murwa-Muthu a tshi do dzula kha khulunoni ya vhurena hawe, na vho-inwi ni do dzula kha khulunoni fumi na mbili na sengisa tshakha fumi na mbili dza Israele. Huno vhothe vho tutshelaho nndu dzavho, na vharathu na khaladzi na khotsi na mme na vhana, na masimu vha do wana zwi fhirisaho, vha do la ifa la vhutshilo vhu sa fheli.” (Mateo 19:28-29)
YESU U DO VHUYA
Uri a tike Muvhuso wa Mudzimu fhano fhasi, Yesu u teya u vhuya fhano fhasi. Vharunwa vho zwi amba musi we Yesu a takulwelwa tadulu.
“Hoyu Yesu we a takulelwa Tadulu a tshi bva kha vho-inwi, u do vhuya sa zwenezwi zwe na mu vhona a tshi tuwa a tshiya tadulu.” (Mishumo 1:11)
Ngauralo zwi khagala uri Yesu u do vhuya fhano fhasi a tshi bva tadulu. Zwino pfunzo ya uri vhathu vha tshi fa vhaya tadulu a si ngoho na hone a zwi wanali Bivhilini hezwo. Ndi mazwifhi. Muvhuso wa Mudzimu u do vha fhano shangoni hune Yesu a do dzula kha khulunoni Ya Davida ye ya vha i Yerusalema. Huno mafhungo a u vhuya ha Yesu a tshi da u yo vhusa, vha do a wana musi vha tshi vhala bugu iyi vha tshi bvela phanda. Arali vha vhala vhunzhi ha zwifanyiso kha pfunzo yawe, zwi sumbedza uri ndi Muvhusoni wa Mudzimu fhano shangoni hune vha u luga vha do wana zwivhuya.
ZWE RA GUDA
1. Bivhili i khwathisedza lufuno lwa Mudzumu na u lulama hawe.
2. Mudzimu ha nga do litsha shango li tshi bvela phanda lo tshinyala nga u rali.
3. Mudzimu u do dzhenelela kha mavhusele a shango na hone hu do vha na ku vhusele kwa vhudi musi Yesu a tshi do vha Khosi.
4. Mafhungo e ra vhala kha Daniele 2 a ri nea fulufhelo la u tenda uri zwi do itea nga u ralo.
5. Musi Yesu a tshi vhuya u yo vhusa Muvhusoni wa Mudzimu, vhafunziwa vhawe (na rine) vha do newa malamba avho.
MBUDZISO 3
Kha vha talele phindulo yone afha fhasi:
-
Mudzimu o funa shango zwingafha a vhuya: (a) A rumela dzi khala nwaha. (b) A nekedza Murwa wawe mu bebwa e-ethe. (c) A ri nea vharunwa. (d) A ri nea Mulayo.
-
Ndi u fhiyo Muvhuso wo tevhelaho wa Nebukadznetsara kha bugu ya Daniel 2?
-
Ndi wa Babylon (b) Ndi wa Greece (c) Ndi wa Rome (d) Ndi wa Medo-Persia.
-
Ndi tshini tshe khosi Nebukadanetsara a vhona tshi tshi phiguluwa tsha pwashekanya tshifanyiso?
-
Ndi tshidzimu (b) Ndi tombo (c) Ndi tshanda (d) Ndi banga.
-
Vharunwa vho imba vha tshi ri hu do itea mini misi Yesu a tshi vhusa? (a) Vhathu vha do tshila nga hune vha funa. (b) Vhathu vha do takalelana nga maanda (c) Vhathu a vha tsha do shuma. (d) Shangoni hu do vha na mulalo.
-
Ndi nnyi a ne a do vhusa shango nga u luga? (a) Murwa wa Mudzimu (Yesu) (b) Muapostola Paulo (c) Muapostola Petro (d) Muporofita Eliya.
-
Kha ndima ya 2 ya bugu ya Daniele ri vhala uri: “Misi ya mivhuso yeneyo, Mudzimu u do vhumba muvhuso u ne wa do vha hone: (a) minwaha ya 6000 (b) Minwaha ya 10 000. (c) Lini na lini (d) minwaha ya 1000
-
Yesu o fulufhedzisa vhafunziwa vhawe: (a) Lupfumo (b) U dzula kha khulunoni dza fumi na mbili. (c) Uri vha do vha na madzanga othe.
-
Uya nga Bivhili, vha vhona u nga shango li do bvela phanda vhathu vha tshi tshila nga ndila yeneyi? (Daniel 2) (a) Ee (b) Hayi (c) A thi divhi (d) Bivhili a i ambi nga zwo.
-
Yesu u ngafhi zwa zwino? (a) U tadulu (b) U mavhidani (tshaloni) (c) U shangoni la Israele. (d) U fhano shangoni.
-
Paulo o funza vhathu vha Athens kha Mishumo 17:31, uri Mudzimu o fulufhedzisa uri shango li do vhusiwa nga u luga nga Mukhethwa wa Mudzimu. Zwino kha vha ri vhudze uri o sumbedza nga mini zwenezwo. (a) Nga u bebwa ha Yesu (b) Nga u vhambiwa ha Yesu. (c) Nga u vuwa ha Yesu.