NGUDO 2 - MUDZIMU

Huna u hanedzane hu hulwana malugana na uri naa Mudzimu u hone. Hezwo zwi wanala kha vhathu vha sathu u vhala Bivhili vhone vhane.

Tsumba-Tshifhinga “WATCH.”

Vha nga zwi dzhia hani arali munwe muthu a vha vhudza uri tsumba-tshifhinga yo to di ita na hone na tshifhinga i to di itela tshone? Vha nga tenda uri ha ngo fhelela muhumbuloni. Ngauri tshifhinga tshinzhi, tsumba-tshifhinga i ya xedza tshifhinga huno a i koni u tshi lugisa nga yone ine, ngauri a i koni tshithu. I lugiswa nga muthu ngauri yo itwa nga muthu.

Arali ri nga wana tsumba tshifhinga ndilani ri a i doba ra i sedzulusa. Ri nga di i vula ra sedza ndila ye ya itwa ngayo. Nga ngomu huna zwipida zwinzhi zwo fhambanaho. Ri a tendelana uri tshithu tsho raloho sa tsumba-tshifhinga ‘watch’, huna o tshi vhumbaho. I nga si vhe yo di ita, nga u so ko tangana zwa mbo di kona u divha tshifhinga. Uri Tsumba-tshifhinga i vhe hone, zwi amba uri huna we a i ita. Na hone dzoya nga u fhambana hadzo nga he muvhumbi wadzo a funa ngaho, huno dzothe dzi sumbedza tshifhinga.

Huno arali vha sedza ntha vhusiku (ndi amba musi hu na swiswi, mahayani) vha do wana ho dala naledzi khulwane na thukhu. Na hone vha divhi vha ri huna dzi “Planets” na minwedzi kha “planets” dzenedzo. Na shango li na nwedzi u ne wa mona nalo. Duvha na lone ndi tshipida tsha zwenezwo. Hezwi ndi zwimangadzo zwi fhiraho tsumba tshifhinga. Nga u ralo hu tea u vha na musiki na muoli wa hezwi zwithu. “Litadulu li amba vhurena ha Mudzimu. Lutombo lu bula mishumo ya zwanda zwawe.” (Dzipsalema 19:1) Izwi zwi amba uri tshifanyiso tshi na muoli watsho.

VHUTANZI HA BIVHILI

Vhutanzi vhunzhi ha uri Mudzimu u hone ri vhu wana Bivhilini, naho huna uri ho dala vhutanzi kha vhutshilo na zwisikwa zwothe. Bivhili yo fara mafhungo manzhi (vhuporofita) a ambaho nga u wa na u vuwa ha Mivhuso ya vhathu. Vhunzhi ha mafhungo ayo o ambiwa kale nga Mudzimu na hone zwo no bvelela na uri zwinzhi zwi khou bvelela na hone zwi do bvelela. Hafha ri a vhona zwauri a huna muthu we avha a tshi do bvumba izwi. Ndi Mudzimu fhedzi ene mulangi wa zwothe a ne a nga amba hezwi. (Yesaya 46:9-10)

BIVHILI IRI MINI?

Mudzimu uri ndi ene Musiki wa zwothe. “U rangani Mudzimu o sika litadulu na lifhasi.” (Genesi 1:1). “Ndi nne we nda ita shango, nda sika vhathu vha re khalo. Ndi nne we nda anea lutombo nga zwanda zwanga. Ndi vhusa othe magogo alwo.” (Lutombo). (Yesaya 45:12)

Mudzimu uri ndi ene wa lini na lini. Hana mathomo hana magumo.

“Murena wo divha dzhavhelo lashu kha mirafho na mirafho. Dzithavha dzi saathu u bebwa, shango na linnda zwi saathu u dzwalwa, iwe u divha Mudzimu tsha kale na kale na lini na lini.” (Dzipisalema 90:2)

“Khulunoni yau yo ima tsha kale na kale, wa lini na lini ndi iwe.” (Mudzimu) (Dzipsalme 93:2)

Mudzimu ndi muthihi fhedzi. Vhana Vha-Israele vho eletshedziwa zwauri midzimu ya Vha-Egipita na midzimu yothe ya Afrika, ndi mahandana fhedzi ngauri ndi zwine vhathu vha di itela nga zwanda zwavho. Midzimu yeneyo a i vhoni, a i tshili, a i thusi tshithu. Ndi zwi fanyiso fhedzi. A huna tshithu. “Midzimu yothe ya vha nnda ndi i sili, Ngeno Yehova e Ene Musika Litadulu.”

(1 Koronika 16:26)

Mudzimu ndi Ramaanda-othe, u hone hothe hothe na hone u vhona zwothe.

“U dzula hanga na u vuwa hanga U a zwi divha; zwa mbiluni yanga U a zwi vhona U kule. U tshimbila hanga na u lala hanga u a zwi sedza; na ndila dzanga dzothe dzi khagala phanda hau.” (Dzipsalme 139:1-3) Kha vha vhale vha tshi bvela phanda u swika kha ndimana (verse) 10 vha do wana uri Davida hafha u kho u amba uri muhumbulo (ngelekanyo) wa muthu ndi mutuku nga maanda. A ri koni u vhona kana u pfesesa vhuhulu ha Mudzimu.

Bivhili i sumbedza uri Mudzimu u a thetshelesa zwililo zwashu. Na ene Mudzimu o amba nga u ralo. “Ahuna a ne a do ima phanda hau misi yothe ya vhutshilo hau. Ndi do ima na iwe vhunga ndo ima na Mushe. A thi nga u latedzi, a thi nga u tutsheli.” (Yoshua 1:5; VhaHeberu 13:5)

VHUTHIHI HA MUDZIMU

Bivhili i ri Mudzimu ndi muthihi. Pfunzo heyo ndi ya ndeme nga maanda unga huna vhanzhi vha sa tendi kha Mudzimu muthihi. Zwauri Mudzimu ndi muthihi, ndi yone pfunzo ya Testament ya Kale na Ntswa. Kha vha vhale Ndima dzi tevhelaho: Yesaya 45:1-7; 1 Vhakorinta 8:6 Vha-Efesa 4:6 Yohane 17:3; 1 Timoteo 2:5

1Timoteo 1:17

Muapostola Paulo na ene o nwalela Timoteo uri: “Ngauri Mudzimu ndi muthihi, na mupfumedzanyi wa Mudzimu na vhathu ndi muthihi: ene Muthu Yesu Kristo” (1Timoteo 2:5) Yesu na ene o funza zwenezwo zwauri Mudzimu ndi Muthihi musi a tshiri: “Vhutshilo vhu sa fheli ndi uri vha divhe iwe, U re Mudzimu wa ngoho u wothe; vha divhe na Yesu Kristo we wa mu ruma.” (Yohane 17:3)

Zwino arali Yesu o vha e Mudzimu, o vha a tshi do vha o amba. Huno Yesu o vha a tshi zwi divha uri ene u Murwa, ha Mudzimu. Huno vhafunzi vha mazwifhi, vhari Yesu o vha e Mudzimu.

PFUNZO YA MIDZIMU MIRARU I BVA NGAFHI?

(Mudzimu khotsi na Mudzimu Murwa na Mudzimu Muya mukhethwa A zwiho Bivhilini)

Pfunzo iyi i bva ngafhi ngauri na vhane vha di vhidza Vhakreste vha tenda khayo? Vhunzhi ha dzikereke dza vhakreste vha tenda kha pfunzo yeneyo ya mazwifhi isa wanaliho Bivhilini. Tsumbo: Roman Catholic, Greek Church na vhunzhi ha dzikereke dza vhaswa, dzi tenda kha mazwifhi eneo. Vhathu havha vha tenda uri vhuraru ha zwo zwi a lingana.

Ndi ngani vha tshi tenda khazwo? Ri do sedza uri Bivhili yone iri mini. Ri tea u tenda fhedzi kha zwe Mudzimu a ri vhudza (Bivhilini). Musi ri tshi vhala Bivhili, ri wana uri a huna pfunzo yeneyo. A huna na fhethu na huthihi hune Bivhili ya amba nga vhuraru ha Mudzimu. Bivhili i amba nga vhuthihi. Kha ri vhale ndima dzi tevhelaho:

Doiteronomio 6:4; “Israele thetshelesa! Yehova Mudzimu wau ndi Yehova eethe.”

Marko 12:29. Yesu a mu fhindula ari: “Mulayo muhulu kha milayo yothe ndi u ne wa ri: Thetshelesa Israele, Murena Mudzimu washu ndi Mudzimu muthihi.”

“Ndi nne Yehova, a huna munwe Mudzimu (maanda) a sa vha Nne.” (Yesaya 45:5)

“Hone Kha rine Mudzimi ndi muthihi ene Khotsi a ne zwothe zwa bva khae.” (1 Vhakorinta 8:6) Kha vha vhale na ndima idzi dzi tevhelaho.

Vha-Efesa 4:6 Yohane 17:3; 1 Timoteo 2:5

1Timoteo 1:17

Ndima dze ra vhala afho ntha dzi tou vha tsumbo. Hu na dzinwe nnzhi nga maanda dzi sumbedzaho uri Mudzimu ndi Muthihi. Arali vha vhala zwavhudi 1 Vhakorinta afho ntha vha do elelwa uri ndi ngoho Mudzimu ndi muthihi. Ngauri Yesu o bebwa, a fa a vuswa (nga Mudzimu). Na hone zwino o dzula kha tshanda tsha ula tsha Khotsi. Bivhili i amba uri Mudzimu ndi Muthihi. Zwino pfunzo ya Mudzimu Murwa na Muya Mukhethwa a i wanali Bivhilini.

NAA YESU O VHA E MUDZIMU MURWA?

Huna dzikereke dzine dza funza uri Yesu ndi Mudzimu Murwa, huno zwi a mangadza ngauri pfunzo ya uri Yesu ndi Mudzimu Murwa, a i wanali Bivhilini. Bivhilini ri vhala nga ha Murwa wa Mudzimu, hu si nga Mudzimu Murwa.

Mbudziso ndi ya uri, naa Yesu o vha a tshi lingana na Mudzimu? Kha ri tendele ene Yesu a fhindule mbudziso yeneyo:

“Nne a thi koni u shuma tshithu nga nne mune, ndi hatula nga he ndapfa.” (Yohane 5:30) O pfa nga nnyi?

“Pfunzo yanga, a si yanga ndi ya we a nthuma.” (Yohane 7:16) Ndi nnyi we a mu ruma?

“Khotsi ndi muhulwane kha nne.” (Yohane 14:28)

Yesu o amba uri o vha o rumiwa nga Khotsi, zwine zwa sumbedza uri o vha a si Mudzimu. Na uri Yesu o vha a sa divhi uri u do vhuya lini. (Mishumo 1:6-11 Mateo 24:36)

Muapostola Paulo na ene o nwala uri: “Mudzimu a re Khotsi ya Murena Yesu.” (2 Vhakorinta 11:31)

Nga murahu ha u vuwa vhafuni, Yesu o amba uri Mudzimu ndi Khotsi awe. (Yohane 20:17)

“Mudzimu ndi muthihi na mupfumedzanyi wa Mudzimu na vhathu ndi muthihi, Ene muthu Yesu Kristo.” (1 Timoteo 2:5)

Zwi khagala uri Mudzimu ndi muthihi. Na uri Yesu a si Mudzimu. Zwauri Yesu ndi Mudzimu a zwiho Bivhilini. Ndi mazwifhi. Kha vha vhale bugu ya u fhedszisela.

“Heyi ndi nzumbululo ye Yesu a dzumbululeliwa nga Mudzimu.” (Nzumbululo 1:1)

VHUIMO HA YESU MUVHUSONI WA MUDZIMU

Zwino ri do sedza tshifhingani tshidaho nga murahu ha minwaha ya likhulu ine Yesu a do vha o vhusa fhano lifhasini.

“Ndi hone hu tshi do swika vhufhelo musi a tshi do kumedza vhuhosi kha Mudzimu a re Khotsi o no kunda mivhuso yothe na vhadzia maanda vhothe.” (1 Vhakorinta 15:24-28)

Arali vha vhala vha do wana uri na ene Murwa u do khotha kha we a mu ruma. Arali ra vhala ndima iyo afho ntha, ri wana uri Yesu o wana vhuimo vhu hulwane nga maanda nge a tevhedza zwothe, huno Mudzimu ndi ene Ramaanda othe. Yesu ha lingani na Mudzimu. Yesu o bebwa nga musidzana Maria. Zwo nwalwa kha Mateo na Luka. “Muya Mukhethwa u do da kha iwe, Maanda a wa Tadulu-Tadulu a do vha murunzi wau. Ndi zwine Mukhethwa a ne a do bebwa nga iwe a do pfi Murwa wa Mudzimu ngazwo.” (Luka 1:35) Vha vhone uri hu pfi Murwa wa Mudzimu. A hupfi Mudzimu Murwa.

Yesu o aluwa u fana na vhathu vhothe, a lingiwa vhunga rine. (Vhaheberu 4:15) Huno ene ha ngo tshinya sa rine. Ndi zwe Mudzimu a mu nea uri a vhe mupfumedzanyi washu. O lindela u vhuya fhano fhasi uri a vhuse Muvhusoni wa Mudzimu u daho.

LUFUNO LWA MUDZIMU

Mudzimu u na lufuno lune vhathu vha sivhe nalo. Kha vha humbule nga lufuno lune mubebi a sumbedza kha nwana wawe. Mudzimu u nalwo na u fhira kha rine.

(Yohane 3:16) “Mudzimu o funa shango zwingafha-ngafha, a vhuya a nekedza Murwa wawe mubebwa e-ethe, uri vhothe vha mu tendaho vha si lovhe, tshavho hu vhe u tshila tshothe.”

Tshifhingani tshi daho Mudzimu u do shandukisa nzulele ya lifhasi. A fhedza zwivhi zwothe. Hu do vha na u luga na mulalo fhano shangoni.

HU DO DALA VHURENA HA MUDZIMU FHANO SHANGONI

Muhumbulo wa Mudzimu ndi u dadza vhurena hawe fhano shangoni. Ri tshi vhala ri wana uri u toda zwi tshi ralo. Numeri 14:21 iri: “Hone ndi ana nga vhutshilo hanga (Mudzimu) ndiri shango li do dala vhurena ha Yehova.” Haya ndi maipfi o vhudzwaho Mushe na Vha-Israele musi vhe Sogani. Habakuku 2:14 iri: “Ngauri shango li do dala ndivho ya vhurena ha Yehova, zwanga madi o adzamela lwanzhe.”

Huno rothe ri a divha uri shango a lina vhurena ha Mudzimu namusi. Ho dala vhuvhi, u vhulahana, u tsikeledzwa ha vhalili, na zwothe zwivhi zwine ra wana fhano shangoni. Huno Yehova muhumbulo wawe ndi u dadza shango nga vhurena hawe. Ngauri Mudzimu ha shanduki, ri a zwi divha uri tshi do swika tshifhinga tshine vhurena hawe ha do dala u fana na madi o dadza lwanzhe. Musi vha vhulai na dzi-mbava na vhadzia u tsikeledza vha tshi do vha vho fheliswa. Mudzimu u do zwi ita nge a sumbedza nga u nekedza Murwa wawe uri a fele rine.

MUYA WA MUDZIMU (HOLY SPIRIT)

Muya wa Mudzimu Bivhilini hu ambiwa maanda awe. Maanda eneo o dala hothe tshifhinga tshothe. (Dzipsalme 139:7) “Ndi ngaya ngafhi phanda ha Muya wau? Ndi nga shavhela ngafhi phanda ha tshifhatuwo tshau?” (Dzipsalme 51:12) “Ntshidze ndi dovhe ndi takale, ndi fhiwe muya u sina nyofho.”

MUYA MUKHETHWA

Musi ri tshi vhala nga Muya Mukhethwa hu ambiwa maanda a Mudzimu. Maanda eneo o vha a na tshifhinga tshe a vha a tshi newa vhaporofita vha kona u amba zwine Mudzimu a vha ruma zwothe. Musi mme a Yesu a tshi vhudzwa uri u do beba Yesu o vhudzwa uri Muya Mukhethwa u do da khae. Luka o bvela phanda nga u khwathisedza uri Maanda a wa Tadulu (Muya Mukhethwa) a do Mu alama. (Luka 1:35)

Arali vha vhala ndimana iyo zwavhudi vha do vhona uri Luka u talutshedza uri Muya Mukhethwa (maanda a Mudzimu) a do alama Maria. Ndi zwine nwana uyo a do vha nwana wa Mudzimu ngazwo.

Kha ri sedze dzinwe ndima dzi sumbedzaho phambano vhukati ha Mudzimu na Yesu Murwa wawe.

  1. Mudzumu ndi wa lini na lini Dzipsalema 90:2-Yesu o bebwa a aluwa a thoma mushumo wa Mudzimu a na minwaha ya 30. Luka 3:23

  2. Mudzimu ha edeli. Dzipsalema 121:4 –Yesu o vha a tshi neta a edela. Marko 4:38

  3. Mudzimu ha vhoniwi nga muthu wa nama, ha fi, ndi wa lini na lini. 1 Timoteo 1:17- Yesu vhathu vho mu vhona Yohane 19:23; Yohane 20:25

  4. Mudzimu ha lingiwi nga zwivhi. Yakobo 1:13- Yesu o lingiwa. Vhaheberu 4:14-15 Luka 4

Huna dzinwe ndima nnzhi dzi sumbedzaho uri Yesu o vha a sa fani na Mudzimu. U fana na musi Yesu a tshi amba uri ene ha ngo luga, o lugaho ndi Mudzimu e-ethe. (Marko 10:17-18)

U NWALWA HA BIVHILI

Ri vhala kha 2 Petro 1:21 uri: “Ahuna na vhuporofita ho simuwaho nga u funa ha muthu, vhathu vhakhethwa vha Mudzimu vho ita u amba, vho hwaliwa nga Muya Mukhethwa, zwi tshi bva ha Mudzimu.” Muya wa Mudzimu tshinwe tshifhinga hu ambiwa mufemo wawe. Vhathu havha vho nwalaho Bivhili vho vha vha tshi hwalwa nga Muya Mukhethwa uri vha nwale. Wo vha u tshi vha tutuwedza uri vha humbule zwe vha vhona na u pfa. A si muhumbulo wavho, naho huna uri muthu o vha a tshi nwala nga ndila yawe huno mafhungo o vha a Mudzimu.

Ndi zwe na Paulo a vhudza Timoteo uri: “Manwalo othe mahevhedzwa nga Mudzimu, na hone a a lamulela kha u funza na kha thovhedzo na kha u vhuyedzedza ndilani na kha u laya kulugele.” (2 Timoteo 3:16)

Maanda enea a Mudzimu o vha o newa Yesu uri a kone u lafha malwadze, u vusa vhafu na u shandukisa madi a vha veini. Na vhafunziwa vha Yesu vho vha vho newa maanda enea uri vha khwathisedze pfunzo yavho. (Marko 16:20) “Vhala vhone vha bva vha huwelela hothe, Murena a enda a tshi shuma-vho, a tshi khwathisa ipfi nga madembe.”

Paulo o dovha a amba nga zwifhiwa zwa muya a khwathisa uri zwovha zwo newa u gudisa vhathu na uri tshifhiwa tshi hulwane ho vha hu u sumbedza lufuno. (1 Vhakorinta 12:1-31 na 13:1-13) Mudzimu o sumbedza lufuno lwawe, zwino na rine ri tea u sumbedza lufuno kha Mudzimu na vhathu.

ZWE RA GUDA

1. Mudzimu ndi Muthihi.

2. Ndi ene Musiki. Hafi, ndi wa lini na lini.

3. Mudzimu u a vhona na hone u divha zwothe.

4. Mudzimu ndi wa u luga. U na lufuno lu sa gumi.

5. Mudzimu uri nea zwothe zwine ra toda Bivhilini.

6. Maanda a Mudzimu a pfi Muya Mukhethwa wawe.

7. Manwalo o nwalwa nga vhathu vhe vha vha vho hwalwa nga Muya Mukhethwa.

8. Yesu o bebwa nga maanda a Muya Mukhethwa.

9. Ri tea u pfesesa ku shumele kwa Mudzimu

Ndima dza u vhala.

Genesi 1; Yesaya 45; Acts 17; (hafha vha sedze uri Vha Berea

Vho vha vha tshi vhala Bivhili) Psalme 139; Timothy 6.

MBUDZISO 2

Kha vha talele phindulo yone.

  1. Lifhasi na litadulu zwo sikiwa hani?



  2. Mudzimu wa ngoho ndi:





  3. Ndi tshifhio tshine tsha sumbedza uri Mudzimu u hone?




  4. Kha Dzipsalema 139:6 ho nwaliwa uri: “Ndivho yeneyo i nkanukisa nta-ntha a thi i…





  5. Bivhili i funza uri:





  6. Nga u nekedza Murwa wawe, Kha Yohane 3:16 Mudzimu o Sumbedza?





  7. Mudzimu u do ita mini nga lifhasi?




  8. Muya wa Mudzimu (Spirit) Ndi mini?




  9. Mudzimu o zwi kona hani uri Bivhili i nwalwe?




  10. Kha Mishumo 17:11, ri vhala uri vha la Vha-Berea:




Here you may have additional comments or questions:

Please enter your name:

Your email (required if you would like a response from us)


previous page table of contents next page