ДАЛИ НА ХРИСТИЈАНИТЕ ИМ СЕ ПОТРЕБНИ СВЕШТЕНИЦИ?

БИБЛИСКО УЧЕЊЕ ЗА ЦРКОВНОТО УРЕДУВАЊЕ

За многумина уредувањето и верските обичаи создаваат големи препреки за нивното прифаќање. Верувајќи дека Бог може да биде прифатливо славен од поединецот во една шума или в планина, места кои поготово ја носат при свест Неговата страшна творечка сила, тие ги избегнуваат величенствените одела и впечатливите градби. Кога се предлага дека некако Бог не може да биде исправно славен освен преку човечкото посредување и према дадените правила, нивните најголеми стравувања се потврдени. Хиерархијата на свештеници (кардинали, надбискупи, бискупи, канони и.т.н.), ги збунува и исто така предлага дека има две групи на поклоници- свештеници и световни луѓе. Можно е дури и тоа дека оние кои тврдат оти се одредени од Бога да се поомилени од сите други.

Црковниците расправаат дека свештениците и црквата говорат во Божјо име; дека ги толкуваат Божјите заповеди за луѓето, и се молат на Бога во името на човекот; само нив им е дозволено да ги благословуваат светиите за општење: лебот и виното споделувано од поклониците во спомен на Христовата жртва. Тие тврдат дека денешните свештеници се вистинските наследници на Господа Исуса Христа и неговите апостоли; дека Бог денес зборува преку црквата како што зборувал во раните векови преку пророците и апостолите.

Што би заклучиле од ваквите тврдења? Дали Бог заповедал дека треба да биде славен единствено преку посредувањето на човечките свештеници? Дали луѓето денес имаат право да говорат во Божјо име? Дали постојат две групи на поклоници, свештеници и световници?

Сигурен авторитет

Да одговориме на овие прашања ни треба сигурен извор на авторитет, нешто што е сосема доверливо, кое го издржало испитот на времето. Свештениците говорат со авторитет за кој веруваат дека го добиваат од нивната црква. Црквите го тврдат својот авторитет за управуван од Самиот Бог. Но ние не сме заинтересирани за самите тврдења. Нам ни треба еден уверлив доказ.

Ако Бог објавил нешто за начинот на кој треба да биде славен, тоа сигурно би бил уверливиот авторитет кој го бараме. И Бог проговорил! Библијата тврди дека е пишаниот Божји збор. Ниту е ова тек само тврдење. Ако беше, не ќе беше ништо подруго од црквеното тврдење дека говори во Божјо име. Божјото слово содржи разни тестови како би се докажало Неговото тврдење.

Бог не се менува

Пред сé постои доказот на исполнетото пророштво.Ш1Ќ Бог им открил на Своите пророци одредени настани долго пред тие да се случат. Нивните зборови имаа и едно понатамошно значење:

„Ако излезе пред тебе некој пророк… па потоа ти рече: да одиме да служиме на други богови, кои ти не ги познаваш, ти не го слушај гласот на таков пророк, или на таков толкувач на соништа; бидејќи преку тоа Господ, вашиот Бог, ве искушува, за да дознае, дали Го сакате Господа, вашиот Бог, со сето свое срце и со сета своја душа“ (5Мојсеева 13:1-3).

Погледни колку е значаен овој пасус. Во минатото Бог го открил Своето мислење на одредени луѓе. Нивните зборови можеа да се испитаат. Она што го говореа за идните настани требаше да се исполни ако навистина говореа од Бога. И уште повеќе, ако противречеа на претходните Божји пораки, тие засигурно ќе беа лажни пророци, пошто Бог не се менува! Тоа утврдува едно важно начело. Бог ја открил Својата цел за човештвото, а тоа е потврдено со тестовите кои Тој ги снабдил. Секој што говори денес и ги противречи учењата од Неговото слово не може да тврди дека Неговото овластување стои зад говореното. Така Библијата станува еден важен извор на авторитет по религиозни прашања денес - таа е живото Слово Божјо.

Тоа прашање на авторитет е битно во нашето разгледување. Вистинските Христови верници прифаќаат единствено еден авторитет, Божјото слово. Христос беше „Словото (кое) стана тело“ (Јован 1:14). Тој секогаш го поддржуваше и никогаш не му противречеше на Очевото слово. Неговите следбеници во своето обожавање не треба да се помират за ништо помалку. Затоа да му пријдеме на Божјото Слово ревно да видиме што е откриено за свештенството, и за уредувањето на верниците во Христа. На тој начин тврдењата на црковниците за себе и за своите цркви можат да се испитаат.

Свештенството во Стариот Завет 

На почетокот од библискиот запис Бог изравно говорел до некои мажи и жени преку Своите ангели. Тој го заповеда свештеничкото уредување тек откако потомците на Јаков беа избавени од ропството во Египет и одведени од Мојсеј во земјата на Ханаан. Во текот на нивното 40годишно патување, тие беа здружувани во народ и во религиозна заедница. Стефан говореше до еврејските водачи во свое време за „црквата во пустињата“ водена од Мојсеј, преку кого Бог обезбеди закони за управување на нивниот народен живот (Дела 7:38).

„Црквата“ не беше посебно здание за нивно поклонение, туку термин употребуван за опишување на целата група луѓе одвоени за Бога. Пошто е збор поврзан денес исклучиво за здание, може да помогне дознавањето на вистинската смисла на зборот дека на изворниот новозаветен јазик (грчки), зборот е еклезија. Нашиот збор „заедница“ е добар превод на истиот: група на луѓе здружени за одредена цел. Бидејќи „заедницата во пустината“ беше составена од Божјиот народ, сите нивни закони имаа духовна намена, и беа за изучување и одржавање од Неговите претставници. Бог го избра левитското племе од 12те нивни племиња да ја исполнат таа улога.

Причината за изборот на Леви е многу важна. Мојсеј беше повикан на една гора да ги прими народните закони. За неговото отсуствување од логорот, луѓето приредија веселба. За време на нивното лумпување тие му го дадоа златниот накит на Мојсеевиот брат Арон, и тој направи златно теле, како боговите обожавани во Египет. Враќајќи се од гората кога оргијата кулминираше, Мојсеј беше потресен од нивното однесување, и веднаш презеде контрола. Тој извика, „кој е на страната Господова?“, тој одлучи да го очисти логорот од сите лумпувачи кои се отклонија од славењето на Бога во славење на златното теле. Левиевите синови се одзваа веднаш, и Мојсеј можеше да им рече, „Денес Му ги посветивте рацете свои на Господа за служба“ (Исход 32:29). Така племето Левиево стана одговорно за подучување на народот во работите околу Бога и Неговите патишта. Народот се покажа за слаб и со склоност за лесно отклонување од Бога. Левитите ја покажаа својата верност кон Него во непогодно време и сега требаше да го покажат истиот разбор низ својот живот за добробитноста на другите. Тие требаше да делуваат како посредници измеѓу неверниот народ и „милостивиот и свет Бог“.

Човекот одвоен од Бога

Бог ја покажа Својата блиска вмешаност со народот израелски кога славата на Неговото присуство се смести во дел од подвижната Скинија, а покасно и во попостојаниот Храм, средишта на народното поклонение. Во Најсветото Место, како што се нарекуваше тој дел, обично не можеше никој да влегува. Тоа беше просторија целосно одвоена за Бога. Иако беше меѓу Својот народ, совршеноста на Неговиот карактер и грешноста на нивниот не дозволуваше слободна и отворена врска измеѓу нив. Само еднаш годишно на првосвештеникот му беше допуштено да влегува, но само по строгата и внимателна припрема.

Со жртвувањата и понудите заповедани со законот, и со вклученоста на свештениците, народот беше постојано потсетуван за Божјата светост, и дека не може да Му се пријде вообичаено или неискрено. Главниот свештеник носеше на своето чело мала златна плочка со изгравираните зборови, „Светиња Господова“ (Исход 28:36). Заедно со неговата облека, требаше да го претставува ставот на свеста потребен кај свештеникот и народот ако сакаа да бидат прифатливи за Бога.

Внимателното разгледување на целото старозаветно учење за свештенството ги открива следните важни погледи:

1. Бог е чист и свет- грешните луѓе не можат изравно да Му пријдат.

2. Ангелите беа ангажирани од Бога да комуницираат со луѓето.

3. Свештенството беше управувано од Бога едино кога ќе имаше група посебно припремена да Го слави, и со закони кои го управува тоа славење. Тие луѓе ја сочинуваа „црквата“.

4. Свештеникот беше човек од семејство избрано од Бога и одвоено од луѓето.

5. Луѓето кои сакаа да ги покајат своите гревови и да примат опрост требаше да ги ангажираат услугите на свештеникот кој ќе им помогнеше да понудат жртва.

6. Божјата присутност беше сместена во внатрешниот дел на скинијата и храмот. Само првосвештеникот можеше еднаш годишно да влезе, после одреденото припремање.

7. Свештеникот требаше да биде измиен пред да може да посредува за луѓето, и мораше прво да понуди за сопствените гревови.

Последниов аспект е посебно важен. Иако Левитите многу ветуваа по прашањето на златното теле, тие всушност беа исто толку грешни како и останатите. Во одвивањето на израелската историја во библискиот запис, свештениците стануваат вмешани во народниот престап колку и оние кои требаше да ги учат, и често можат да се најдат како го водат народот во лажно обожавање. Она што беше потребно беше претставник за човекот, кој ќе ги споделува сите негови склоности кон грев, но совршено покорен на Божјите заповеди. Таков човек ќе можеше да ги исполни сите побарувања на свештенството: избран од Бога и одвоен од луѓето.

Свештенството во Новиот Завет

Апостолот Павле, коментирајќи за законот даден преку Мојсеј во своето писмо до Галатјаните, го опиша како „воспитувач во Христа“ (3:24). Во секој поглед, законот ја објавуваше својата неспособност за донесување спасение на грешната човечка раса. Требаше да се понудува жртва секогаш кога некој ќе згрешеше. Сето тоа служење беше постојано за да го потсетува човекот дека гревот го оддалечува од Бога. Немаше никаква опскрба во законот за конечното отстранување на гревот од земјата. Секој кој внимателно ќе размислува врз значењето на законот ќе ја увиди итната потреба за Спасител од гревот.

Таа потреба се исполни со раѓањето на Исус. Тој беше така наречен, пошто еден ангел му објави на сопругот од Марија, Јосиф, дека „Он ќе го спаси народот Свој од неговите гревови“ (Матеј 1:21). Исус ги исполни сите побарувања кои свештениците под законот беа неспособни да ги постигнат. Каде што беа тие слаби, тој беше јак. Тој беше подложен на истите работи кои ја причинуваа нивната слабост: тој ги познаваше искушенијата со кои тие се справуваа. Но тие често се предаваа на искушението. Исус никогаш. Ја споделуваше својата физичка природа со нив: тело кое старее, подложно на замор, повреди, болести и, конечно, смрт. Но наместо да ја восредоточува свеста на себе и своите потреби, како што тоа го прави односната природа кај останатите, свеста на Исус беше целосно предана на нештата од неговиот небесен Отец. Каде што гревот ги заведуваше останатите, таму Исус никогаш не подлегна. Луѓето беа постојано неуспешни; Исус беше надмоќно победоносен.

„Сите згрешија и се лишени од славата Божја“ е описот на Павле за состојбата на човештвото (Римјани 3:23). Но Исус „не направи грев, ниту, пак, во устата Негова се најде измама“ (1Петар 2:22). Неговата победа врз гревот и смртта беше потполна кога Бог го воскресна од мртвите, да не умира повеќе. Тој е „вечен свештеник“ (Евреи 7:17).

Совршениот Свештеник

Ево еден кој е совршено подготвен да биде свештеник:

1. Исус дојде во светот како човечко суштество и живееше меѓу луѓето.

2. Тој научи вистинска покорност према својот Отец со издржаното страдање.

3. Тој го преброди секое искушение, живееше крајно безгрешен живот, и се понуди во целост кога се подложи на смртта на крстот.

4. Пошто Исус не заслужуваше смрт, Бог го воскресна од гробот и му даде природа што не гасне ниту умира; тој е сега бесмртен, и живее и владее со Бога.

5. Бидејќи ја споделуваше нашата човечност, тој може да сочувствува во нашите искушенија и проблеми

6. И самиот совладувајќи слични искушенија, тој може да понуди споделување во својата победа на оние кои се волни да се поврзат со него.

Овие чинители го издвоија Исуса од сите други особи што некогаш живееле. Пошто се тоа квалитетите на вистинското свештенство, тука може да има само еден свештеник. Еврејските свештеници од времето на Исус требаше да видат дека тој ги исполнуваше барањата на свештенството онаму каде што тие очито не успеваа. Меѓутоа, заслепени од гордост, тие не видоа ништо од тоа, и беа меѓу водачите на групата која намераваше да го усмрти. Бидејќи требаше да знаат подобро, и да ја сфатат одговорноста на свештенството под законот посериозно, Исус ги нарече „слепи водачи“ и „варосани гробови“ (Матеј 15:14; 23:27).

Тој немилосрдно ги оптужи за нивната лицемерност. Тој ги предупреди луѓето против нив, бидејќи тие „милуваат да одат променети и сакаат поздрави по пазариштата, предни места по синагогите и да се први на гозбите“ (Лука 20:46). Ставот на Исус кон нивната гордост е дел од одговорот на нашето прашање за оправданоста на двата ‚нивоа‘ поклоници; понизноста, а не гордоста, треба да е одлика на вистинскиот Христов следбеник: „Зашто, секој што се издига, ќе биде понизен; а тој што се понизува, ќе биде издигнат“ (Лука 14:11).

Вистинската црква, основана врз библиските начела, е заедница на луѓе без хиерархија, предана на славењето на Бога, и почитување на жртвата направена во нивно име од Господа Исуса Христа. Единствено преку него тие можат прифатливо да Му пријдат на Бога со молитва.

Во Исус еврејскиот закон беше и исполнет и заменет. Неговото дело исто така беше предвидено со одредбите во законот, но целосната цел не можеше да биде постигната од ниту еден од левитските свештеници.

Христос наспроти законот

1. Исус беше избран од Бога за Првосвештеник. Откако Арон беше прво одреден за првосвештеник под законот Мојсеев, сите следни држатели на таа позиција беа постари синови, кои ја преземаа службата по татковата им смрт. Така тие беа избирани „по волјата човечка“, не по Божјата волја. Тие можеа да Му пријдат на Бога само еднаш годишно. Исус сега живее засекогаш, и постојано седи пред Бога:

„А тие беа многу свештеници, зашто смртта не им даваше да остане само еден; а Он бидејќи Сам, пребива вечно, има свештенство што нема да мине на друг. Затоа Он и може и за вечно да ги спаси оние, што преку Него доаѓаат кон Бога, бидејќи е секогаш жив за да се моли за нив“ (Евреи 7:23-25).

2. Исус се понуди за жртва, еднаш за сите. Под законот жртвите требаше да се нудат повторно и повторно. Еврејските свештеници требаше да ги признаат своите гревови со тоа што нудеа прво за себе пред да можат да вршат служба во името на луѓето:

Тој „нема потреба, како и другите првосвештеници, секојдневно да принесува жртва прво за гревовите свои, а потоа и за оние на народот, бидејќи Он го изврши тоа еднаш за секогаш, откако Сам Себе се принесе како жртва“ (стих 27).

3. Исус можеше да го замени законот со тоа што совршено го исполни, и со тоа што беше потполно покорен на Очевата волја: 

Христос „доби во толку подобра служба, во колку е и посредник на подобар завет, кој е утврден врз подобри ветувања. Оти, ако првиот завет беше без недостаток, тогаш немаше да се бара место за втор. А кога вели ‚нов‘ првиот го направи ветов“ (Евреи 8:6,7,13).

4. Исус го победи гревот, и вистинските верници можат да добијат опрост на гревовите заради неговата победа:

„Зашто Христос влезе не… да се принесува Себе како жртва повеќепати, како што првосвештеникот влегува во Светилиштето секоја година… Инаку, Он би требало многупати да страда од созданието на светот. А сега еднаш за секогаш, до крајот на вековите, се јави за да го премавне гревот, откако се принесе Сам Себе како жртва“ (Евреи 9:24-26).

Еден Посредник

Неговото свештенство е единствено, и ниедно човечко суштество не може да го постигне она што тој го постигна. Тој самиот рече, говорејќи првенствено на неговите ученици кои можеа да полагаат повеќе право од било кој друг да го претставуваат: „никој не доаѓа при Отецот, освен преку Мене“ (Јован 14:6). Во непогрешиви изрази, апостол Павле ја потврдува вистинската таква состојба:

„еден е Бог, и еден е Посредникот помеѓу Бога и луѓето- Човекот Христос Исус, Кој Се даде Себеси како откуп за сите“ (1Тимотеј 2:5,6).

Понатаму, Павле ги напиша овие зборови во делот од своето писмо до Тимотеја кој го обработуваше организирањето на верниците во Ефес. Ако сакал да постои категорија на верници со посебни должности за да му Го претставуваат Бога на човекот, тука беше можноста да се каже тоа. Наместо тоа, тој јасно изјавува дека единствено Исус ја врши таа должност.

Многу цркви денес тврдат дека само еден одреден свештеник може да го благослови и достави лебот и виното, и дека само бискупите можат да назначуваат свештеници. Секако дека Новиот Завет ја бележи првата прилика на споделување на лебот и виното од учениците во присуство на Исус, и покасно апостолите ја опишаа должноста на верниците редовно да се сретнуваат за таа цел. Но никогаш не предлага дека лицето кое ја управува оваа помен служба треба да биде посебно назначено, всушност не се ни спомнува такво лице, само заповедта до верниците: „кога ќе го јадете овој леб и кога ќе ја пиете оваа чаша, вие ќе ја објавувате смртта на Господа, додека Он не дојде“ (1Коринтјани 11:26).

Мора да се забележи дека оваа заповед одредено ја поставува одговорноста врз верниците како поединци, било да се среќаваат сами или во друштво со другите, да земаат леб и вино во спомен на Христовата жртва. Практиката на некои цркви да го ограничат споделувањето на виното само на свештениците, не наоѓа место во библискиот запис.

Уредувањето на раната црква

Откако видовме дека еврејското свештенство беше заменето со делото Христово, сега треба да разгледаме како раните верници се организираа. Дали Господовите апостоли го заповедаа уредувањето на човечкото свештенство обликувано по она на Христос? Дали тие подучуваа градење на посебни градби, комплицирано уредени; носење посебни одела, или посебна фразологија за да се направи славењето прифатливо? Дали требаше да има посебни должности за одредени верници?

Новозаветниот приказ за ранохристијанската црква открива една жива, активна, и брзорастечка заедница. Иако верниците обавуваа многу различни должности, немаше никакви разлики во поглед на статусот:

„Оти, како што во едно тело имаме многу органи, но сите членови не вршат една иста работа, па така и ние сме едно тело во Христа, а посебно еден на друг сме му органи“ (Римјани 12:4,5).

Во сé она што беше напишано во текот на тој возбудлив период, и додека евангелиската порака се жареше низ средоземјето потпомогната од прометните системи снабдени од римското царство, имаше јасно голема грижа да ниту една особа, или група на луѓе не преовладува во заедништвото на верници. Да се предлага инаку делотворно се свргнува нивниот Господ, бидејќи:

„Христос (е) глава на Црквата, и Он е Спасител на телото“ (Ефесјани 5:23).

Службата е клучот

Зборовите на Исус до неговите следбеници треба да бидат водач по овие прашања. Тој ги научи сите негови ученици да бидат слуги, и не требаше да постои никаква разлика во поглед на рангот. Тој самиот го постави примерот кога им ги изми нозете на своите ученици, најпростата обврска на најбезначајниот слуга во негово време: „ви дадов пример да правите и вие така, како што ви направив Јас“ (Јован 13:15). Тој исто така ги предупреди своите следбеници за опасностите од третирањето на некои луѓе поинаку од другите. Тие ја увидоа, како и тој, изопаченоста на еврејските водачи од свое време. Исус ги преупреди своите следбеници да не паднат во истата стапица:

„А вие, немојте да се наречувате учители, зашто еден е вашиот Учител- Христос, а вие сте сите браќа; и никого на земјата не викајте го свој татко, оти еден е вашиот Отец, Кој е на небесата; и наставници (изв. господари, т.е. главари) немојте да се именувате зашто, еден е вашиот Наставник- Христос“ (Матеј 23:8-10).

На друго место во своето учење, Исус го поддржа семејното уредување и говореше за потребата децата да ги почитуваат своите родители. Тој према тоа очито говореше во таа прилика за потребата од нивното религиозно уредување да биде основано како братство. Неговите зборови тука за татковците се поврзани со праксата на ословување на религиозните водачи со „отец“, покажувајќи колку е тоа туѓо на Христовиот идеал за односот помеѓу верниците. Да се прави тоа наспроти самото Исусово учење е едно спротивставување на величието на Самиот Бог.

Семејството на верници

Поимот за семејството е многу корисен начин во разбирањето како раните верници се организирале во согласност со советот на Исус и неговите апостоли. Бог им беше нивниот Отец, а Исус Христос нивниот Спасител, глава на нивната заедница. Но како нормално, човечко семејство со постари и помлади членови, каде што оние кои се поискусни земаат поголемо учество во секојдневните одговорности, така и во ранохристијанските заедници имало постари и помлади членови. Одредени одговорности беа давани на постарите, но тие не требаше да господарат врз останатите од заедницата. Тие требаше да се однесуваат кон "помладите, пак, како да (им) се браќа... (а кон девојките како да им се) сестри, со секаква чистота" (1Тимотеј 5:1,2).

Да, постоеа разни обврски, и различни одговорности согласно приликите, но заедниците од првиот век не познаваа никаква разлика помеѓу свештенците и световниците, толку вообичаена во денешните цркви. Изборот на постарите да се грижат за секоја заедница беше одговорност на членовите од односното место. Павле пишуваше до Тита, во Крит, и му рече: "во сите градови да поставиш презвитери" (Тит 1:5). Веројатно ќе беше можно за Павле да даде список на определени имиња. Но тоа не ќе им помогнеше на верниците од другите места, или во покасно време. Па така за идната обврска да можела да биде извршувана од членовите на било која заедница, Павле ги постави одликите пригодни за еден човек да биде старешина:

"кој е непорочен, маж на една жена и има деца верни, што не се укорувани за блудство или непокорност" (Стих 6).

Старешини, бискупи и ѓакони

Овие старешини понекогаш нарекувани "бискупи" ((епископи) што значи пастири или надгледувачи) имаа, како што видовме, одговорности према своите соверници. Улогата на бискупот беше како онаа на пастирот. Тој не беше на местото од Исус во заедницата, туку требаше да ја покажува истата грижа за "стадото", од кое и самиот беше дел.

Другите обврски, исто така на служба, беа доверувани на луѓе оспособени да ги извршуваат. Додека старешинските одговорности беа повеќе насочувани кон духовните потреби на верниците, "ѓаконите" беа ангажирани за нивните физички потреби. Во Новиот Завет само Исус Христос е признаен за свештеник. Ниту некој од описите на работата од старешините, бискупите или ѓаконите предлага дека тие имале некакви свештенички дејности. Ниедна од "службите" на другите цркви не е ниту библиски термин: сите тие се измислени од луѓе.

Никаде апостолите не го спомнуваат видот на градбата каде што треба да се среќаваат верниците. Во една прилика апостолот Павле им се придружи на една група поклоници кои се состанаа покрај една река. Сé што имаше да каже за таа група, и за слични на неа, е препораката за нивната пракса. Ниту се спомнуваат посебни облеки. Единствениот пат кога има препораки за она што поклониците треба да носат, постојат цврсти показатели дека облеките во блескави бои или скапи материјали треба грижливо да се одбегнуваат (1Петар 3:3,4 на пример).

Друга една разлика помеѓу свештенството и световниците во многу цркви денес е дека свештенството прима доход за својата работа. Во првиот век, оние вклучените во духовната добробит на заедницата во начело имаа право на материјална или финансиска поддршка. Апостол Павле напиша до Коринтјаните за тоа. Тој рече: "Зар немаме право да јадеме и да пиеме? Така и Господ заповедал, проповедниците на Евангелието да живеат од Евангелието" (1Коринтјани 9:4-14). Сепак, Павле ја увиде можноста за подмитување да навлезе во заедницата преку таквата опскрба, и изјави за себе: "јас не се ползував ни со едно од тие права... Евангелието го проповедам... дарум... ова го правам поради Евангелието, за да бидам учесник во Него" (стихови 15-23).

Историјатот на црквите каде што се врши исплата на нивното свештенство за жал ги оправдува грижите на апостолот. Во средните векови црквите беа нарочито искварени, и многу свештеници станаа далеку побогати и помоќни од членовите на своите заедници. Проблемот сé уште постои денес. Скандали околу црквените финансии се случуваат и пречесто. Враќањето кон новозаветното начело 'право за јадење и пиење' за "проповедниците на Евангелието" би помогнало во спречувањето на многу од тие злодела.

Работата на апостолите

Важно е да се увиди дека овие уредби за секоја заедница да избира извршители (т.е. слуги) од сопственото членство беа правени кога апостолите од Исус беа сé уште активни меѓу неразвиената црква. Во отсуство на сигурен пишан приказ за работата и учењата на Христа (бидејќи евангелијата не беа ширум достапни во својот денешен облик до кон крајот на првиот век н.н.е.), апостолите беа вдахновените сведоци на животот, смртта и воскресението на Исус. Во нив лежеше силата Божја, Неговиот Свети Дух. Им даде подготвено подсетување на сé што Исус направил и рекол; и со тоа беа оспособени да прават чуда и повторно да ја засилат вистината на нивните учења, како што правеше Исус.

Еднаш штом новозаветниот приказ беше готов, човекот имаше во свој посед, заедно со книгите од Стариот Завет, книга која содржи сé што е потребно да го подучи за Божјата понуда за спасение:

"Светите Писанија... можат да те направат мудар за спасение преку верата во Христа Исуса" (2Тимотеј 3:15).

Секој верник бива поединечно одговорен кон Бога за направениот одзив на повикот од евангелието. Како што напиша Псалмистот: "Братот не може да се искупи" со никакви средства, ниту да Му се даде откуп на Бога за него (48:7). Преку Божјото слово човекот учи за Неговата понуда за спасение. Другите можат да му помогнат да расте во своето разбирање. Но еднаш штом ќе дојде до познавањето на спасителното дело Христово и за верниот одзив што треба да го направи, тој застанува на свое пред Бога. Неговиот единствен посредник е Господ Исус Христос.

Наследството апостолско

Но, е расправано, дека апостолите беа водачи на црквата; тие дејствуваа во име на Христа. До таму што му сведочеа, и ја проповедаа истата евангелиска порака, тоа е вистина. Но апостолите, иако ја имаа силата на Светиот Дух, не дејствуваа како посредници во името на другите луѓе, како што за себе денес тврдат свештениците. Ние видовме дека целта за Светиот Дух во животот на апостолите беше да ја гарантира вистинитоста на нивното сведочење. Пошто тоа веќе не беше потребно еднаш штом списите беа готови, исто така немаше никаква потреба обезбедувањето наследување на луѓе да ја преземат улогата на апостолите. Никаде во библискиот запис не можеме да најдеме дека апостолството се предава понатаму на ново поколение.

Некогаш се тврди дека праксата „полагање раце“ снабдуваше божествено одредени наследници на апостолите. Но терминот има разни значења, многу од нив неповрзани со идејата за наследување, како што се поистоветувањето со една понуда, или доделувањето благослов.

Кога на Мојсеј му беше одредено заповедано да го назначи Исуса за наследник, Бог рече „положи ги врз него рацете свои… и дај му од славата своја“ (Броеви 27:18,19). Историјата на народот наскоро покажа дека луѓето требаше да го гледаат Исуса како што некогаш го гледаа Мојсеја. Ако полагањето раце во Новиот Завет го има само таквото посебно значење, треба да очекуваме и сменување на апостолите по смртта. Но тоа не го прават. Апостолот Јаков умре прилично скоро по вознесувањето на Исус (Дела 12:2), и нема ниту спомен за неговото сменување. Ние веќе видовме дека изборот и назначувањето старешини се вршеше нарочито со согласноста и одобрувањето на секоја поединечна заедница, а не изравно од апостолите.

По апостолите

Доказите од историјата на раната црква покажуваат дека тек од средината на вториот век н.н.е. се разви праксата на издвојување бискупи од старешини. Бискупите беа подигнати на положба каде што нивната улога беше таква како на поглавар или господар наместо на слуга. Од прилика во истото време имаше знаци на изникнување на посебно свештенство кое почна да презема одредени појави од еврејското свештенство. Се развија изработените обичаи поврзани со религиозните служби и со назначување на црквени власти. Наскоро имаше посебни градби, облека и јазик кои толку истакнуваат голем дел од денешната религиозна дејност. Макар што е противно на библиското учење, тоа и не беше во целост неочекуван развој. Дури и во периодот кога апостолите беа активни имаше постојана борба да се спречи упаѓањето на двете еврејска и паганска пракса во неразвиената христијанска заедница.

Исус и неговите апостоли предупредија за изникнувањето „лажни учители“, „лажни пророци“, па дури и „лажни христоси“, кои ќе заведат многумина и ќе прелажат ученици по нив (Матеј 24:4,5,11,24). Павле наведе дека лажни учители ќе изникнат внатре во самата црква: „од вас самите ќе станат луѓе, што ќе зборуваат изопачено, за да ги одвратуваат учениците заедно со себеси“ (Дела 20:28-30). Кон крајот на првиот век, апостол Јован напиша: „како што сте слушале дека ќе дојде антихрист, и сега веќе се појавија многу антихристи“ (1Јован 2:18). Терминот „антихрист“ се однесува не само на оние кои отворено му се спротивставуваат на Христовото учење, туку и на оние кои тврдат дека го претставуваат, а кои сепак, со своите учења и пракси, всушност му се спротивставуваат.

Овие предупредувања се исто толку важни денес. Секое разгледување на христијанската историја покажува како едноставната вера и пракси на апостолите и нивните соверници беа изопачувани. Единствениот начин да се осигура нивното удоволување е да се испитуваат денешните верувања и однесување во светло на библиското учење.

Жртви живи

Спознавајќи дека денешните верници не дејствуваат како свештеници, да посредуваат или да понудуваат во името на другите, ние ќе го признаеме единствено Господ Исус Христос како свештеник на неговата црква. Меѓутоа, постојат аспекти кои претходно беа дел од свештенството кои верниците сега треба да ги исполнуваат во свое име. Како што беа Левитите „земени“ од Израел да Му служат на Бога под законот Мојсеев, така и верниците во Христа се „земени“ од светот да бидат избрано друштво за нудење слава на Бога:

„Преку Него (Христа), пак, секогаш да Му принесуваме на Бога пофална жртва, односно плод од усните, што го прославуваат името Негово“ (Евреи 13:15).

„подајте ги телата ваши во жртва жива, света и благоугодна на Бога, и тоа ќе биде вашата духовна служба“ (Римјани 12:1).

Овие пасуси учат дека, што се однесува до верникот, не треба да има никакво издвојување во она што е „свето“ и она што е „световно“, бидејќи вистинскиот христијански живот во целост е посветен на бивањето „свет“. Она што е посебно значајно е тоа што самите верници се поучени да се „претставуваат“. Ниеден свештеник не може да го прави тоа за нив. Тек пред своето обраќање, било да биле пагани или Евреи, тој чин на нудење жртва беше право и одговорност на свештеникот. Но Христовите ученици сега треба да прават жртви во делата на самоодрекнување за да ја докажат својата приврзаност кон Исус и неговото идно владеење во царството Божјо на земата. Тие ги оставаат нештата од денешниот свет заради својата преданост на светот кој доаѓа. Жртвата Христова, понудена еднаш во полза на сите кои ќе се окористат од неа, е гаранцијата дека животот во служба сега ќе биде награден кога тој ќе се врати на земјата.


Ш1ЌЗа повеќе по оваа тема види ја брошурата од оваа серија: Библиското пророштво